समसामयिक सम्बन्धी धेरै पढ्नको लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस् । |
नयाँ समसामयिक जानकारी – २०८०
१. हाल आयोध्यामा बनेको राममन्दिरको स्थापना कहिले भएको हो ?
उतरः सन् २०२४/१/२२
Explain:
- स्थापना मितिः सन् २०२४/१/२२
- यो मन्दिर नगरा शैली मा बनेको,
- १.१ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको यो मन्दिरको ११० मिटर लम्बाई, ७२ मिटर चौडाई र ४९ मिटर उचाई रहेको ।
२. मंगल ग्रहमा प्रेवश गर्ने दोस्रो मुलुक कुन हो ?
उतरः रसिया
Explain:
- पहिलो मुलुकः अमेरिका (सन् १९६४ नोभेम्बर १९) – म्येरिनर यान
- दोस्रो मूलुकः रसिया (सन् १९७१ मे १९)
- तेस्रो मूलुकः युरोपियन युनियन (सन् २००३ जुन २)
- चौथो मूलुकः भारत (सन् २०१३ नोभेम्बर ५)
- पाँचौ मूलुकः युएई (सन् २०२१ फेब्रअरी ९) – होप अभियान
३. पहिलो महिला परराष्ट्र सचिव को हुन् ?
उतरः सेवा लम्साल
Explain:
- उनी परराष्ट्र मन्त्रालयकी २५ औँ सचिव भएकी ।
- नेपालका पहिलो परराष्ट्र सचिवका रुपमा सन् १९४८ मा प्रा. सरदार नरेन्द्रमणि आचार्य दीक्षित भएका ।
- २०४४ सालमा परराष्ट्र सेवावाटै विन्दाश्वरी शाह नेपालकै पहिलो महिला राजदुत (भारतका लागि) भएकी ।
- नेपालको प्रथम महिला प्रमुख जिल्ला अधिकारी – उषा नेपाल ।
- भोजपुर जिल्लाकी सेवा लम्साल सन् १९९८ मा शाखा अधिकृत भएकी र सन् २०१० मा परराष्ट्र सेवामा उपसचिवमा प्रवेश गरी एक वर्ष पछि नै सहसचिव हुनु भएकी ।
४. जापानले चन्द्रमामा अन्तरिक्ष यान सफल अवतरण कहिले गर्यो ?
उतरः सन् २०२४ जनवरी २०
Explain:
- ‘मुन स्निपर’ रोबोटिक अन्वेषकले चन्द्रमामा सफलतापूर्वक सफ्ट ल्याण्डिङ गरेको ।
- यो उपलब्धि हासिल गर्ने अमेरिका, रुस, चीन र भारतपछि जापा पाँचौ देश बनेको छ ।
- जापान एरोस्पेस एक्सप्लोरेसन एजेन्सी (JAXA) ले प्रक्षपण गरेको ।
५. क्युआर कोड प्रयोगमा ल्याउने पहिलो नेपाली बैङ्क कुन हो ?
उतरः नबिल बैङ्क
विभिन्न सेवा पहिले सुरुवात गर्ने
- एटिएम कार्ड : एभरेस्ट बैङ्क
- क्रेडिट कार्ड : हिमालयन बैङ्क
- इन्टरनेट बैङ्किङ : कुमारी बैङ्क
- एसएमएस मोबाइल बैङ्किङ : लक्ष्मी बैङ्क
- मल्टी करेन्सी कार्ड :सेन्चुरी बैङ्क
- रोबोटको प्रयोग : एसबिआई बैङ्क
६. काठमाडौँ महानगरपालिकाले वार्षिक तीन करोड लिटर पानी पुनःभरण हुने प्रणाली कुन ठाउँमा निर्माण गरेको छ ?
उतरः बालाजु
Explain
- यो प्रणाली बर्खामा आकाशबाट परेको पानी जमिनमुनि पठाउने प्रणाली हो ।
- बर्खाको पानी बगेर खेर जाने र हिउँदमा पानीको अभाव हुने हुँदा यसलाई सन्तुलन गर्न पानी पुनःभरण प्रणालीको प्रवर्धन गरिएको हो ।
- तीव्र सहरीकरणका कारण अत्यधिक भूमिगत पानी दोहन हुन थालेको छ । अव्यवस्थित भवन निर्माण र सडकले सतहको पानी जमिनमुनि जानुको सट्टा बगेर गएको छ । पछिल्लो समय बर्षात् छोटो अवधिमा अधिक हुने हुनाले प्राकृतिक रूपमा पानी पुनःभरणमा समस्या सिर्जना भएको छ ।
७. पहिलो साक्षर घोषित प्रदेश कुन हो ?
उतरः बागमती प्रदेश (दोस्रो : गण्डकी)
Explain
- बागमती प्रदेश साक्षर घोषित : विसं २०७८असोज ११
- गण्डकी प्रदेश साक्षर घोषित : विसं २०७८असोज २४
८. असंलग्न आन्दोलनका सदस्य राष्ट्रहरूको १९ औँ शिखर सम्मेलनमा सहभागी हुने क्रममा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ कहिले युगान्डातर्फ प्रस्थान गर्नु भयो ?
उतरः विसं २०८० माघ ४ (माघ ७ मा स्वदेश फिर्ता)
९. नेपाली गायन जगतका उज्ज्वल नक्षत्र योगेश वैद्यको निधन कहिले भएको हो ?
उतरः विसं २०८० माघ ५
Explain
- उहाँका ‘सपना भुलाइ सारा आँसु पिएर जाउ’, ‘आँखैमा रात गले, बाटोमा हुरी चले’, ‘मेरो आँसुमा नहाँसे, घायल यो दिल के हाँस्थ्यो’, ‘नेपाल मेरो तिमीलाई’ लगायतका गीत चर्चित छन् । उहाँले नेपाल भाषाका पनि थुप्रै गीत गाउनुभएको छ ।
- वनस्पतिशास्त्रमा एमएस्सी गर्नुभएका योगेश करिब ३३ वर्ष सरकारी सेवामा संलग्न रही २०६१ सालमा सहसचिव पदबाट अवकाश हुनुभएको थियो ।
- उहाँले यही माघ १ गते मात्रै गंकी धुस्वाँ बसुन्धरा प्रतिष्ठानद्वारा प्रदान गरिएको धुस्वाँ सायमी सिर्जना पुरस्कार प्राप्त गर्नुभएको थियो । उहाँले छिन्नलता गीत पुरस्कार, विख्यात त्रिशक्तिपट्टलगायत प्रख्यात पुरस्कार प्राप्त गर्नुभएको छ । उहाँका विभिन्न कृतिसमेत प्रकाशित छन् ।
- उहाँका दुई छोरी र एक छोरा छन् ।
१०. हेन्ली पासपोर्ट इन्डेक्स–२०२४ मा नेपाल कति औँ स्थानमा रहेको छ ?
उतरः ९८ औँ
१३. जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी पेरिस सम्झौता लागु गर्ने पहिलो सार्क राष्ट्र कुन हो ?
उतरः माल्दिभ्स
११. हाल राष्ट्रसङ्घको स्थायी प्रतिनिधिमा को रहनुभएको छ ?
उतरः लोकबहादुर थापा
Explain
- उहाँ पन्ध्रौँ स्थायी प्रतिनिधि हुनुहुन्छ ।
- यसअघि राष्ट्रसङ्घको प्रतिनिधि अमृतबहादुरथापा हुनुहुन्थ्यो ।
- नेपालको पहिलो स्थायी प्रतिनिधि ऋषिकेशशाह हुनु भयो ।
१२. बुकर पुरस्कार–२०२३ कसलाई प्रदान गरियो ?
उतरः पाउल लिन्च (आयरल्यान्ड)
Explain
- ‘प्रोफेट सङ्ग’ उपन्यासका लागि यो अवार्ड प्रदान गरिएको हो ।
- सन् १९६९ बाट प्रदान गर्न थालिएको यस पुरस्कारको राशि ५० हजार पाउन्ड रहेको छ ।
१४. नेपाली स्याटेलाइट ‘नेपाली स्याट १’ कति दिन अन्तरिक्षमा रहेर पृथ्वीमा खसेको थियो ?
उतरः ८४१ दिन
१५. कँगो वेसिन क्लेड, क्लेड वान, क्लेड टु ए, क्लेड टु बी कुन रोगका भेरिएन्ट हुन् ?
उतरः मङ्की पक्स
१६. महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा सङ्ग्रहालयको उद्घाटन कहिले गरिएको हो ?
उतरः विसं २०७९ असोज १४
१७. कृषि तथा वन क्षेत्रको रूपान्तरण गर्न तर्जुमा गरिएको कन्ट्री प्रोग्रामिङ फ्रेमवर्कको अवधि कुन हो ?
उतरः सन् २०२३–२०२७
१८. अन्तर्राष्ट्रिय युवा वैज्ञानिक पुरस्कार–२०२३ बाट सम्मानित हुने नेपाली को हुनुहुन्छ ?
उतरः डा. घनश्याम ज्ञवाली
१९. राष्ट्रिय योग दिवस कहिले मनाइन्छ ?
उतरः माघ १
Explain
- नवौँ राष्ट्रिय योग दिवस (२०८०) को नारा : गरौँ योग – रहौँ निरोग
- विसं २०७२ साउन २८ को मन्त्रीपरिषद् बैठकले माघ १ गतेका दिन राष्ट्रिय योग दिवस मनाउने निर्णय गरेको थियो ।
- सन् २०१४ मा संयुक्त राष्ट्रसङ्घ महासभाले जुन २१ लाई अन्तर्राष्ट्रिय योग दिवस मनाउने घोषणा गरेको हो ।
२०. ७५ औँ संस्करणको एमी अवार्ड–२०२४ मा ‘आउट स्ट्यान्डिङ ड्रामा’ को उपाधि जित्न सफल फिल्म कुन हो ?
उतरः सक्सेसन
Explain
- अवार्ड समारोहमा फिल्म सक्सेसन र द वियरले सर्वाधिक छ/छ अवार्ड जितेका छन् ।
- आउटस्ट्यान्डिङ ड्रामा : सक्सेसन
- उत्कृष्ट अभिनेता: म्याथु म्याकफेडेन (सक्सेसन)
- उत्कृष्ट निर्देशक : मार्क माइलड (सक्सेसन)
- प्रमुख अभिनेता : काइरन कल्किन (सक्सेसन)
- प्रमुख अभिनेत्री : सारा स्नोक (सक्सेसन)
- उत्कृष्ट लेखन : जेसी आमस्ट्रङ (सक्सेसन)
- आउटस्ट्यान्डिङ कमेडी सिरिज : द वियर
- लेखन र निर्देशन : क्रिस्टोफर स्टोरर (द वियर)
- प्रमुख अभिनेता : जेरेमी एलिन ह्वाइट
- प्रमुख अभिनेत्री : आयो एडिविरी
- सहअभिनेता : इबोन मोस बाचाराच
२१. आदिकवि भानुभक्त पुरस्कार–२०८० कसलाई प्रदान गरियो ?
उतरः प्राध्यापक घनश्याम कँडेल (पुरस्कार राशि : एक लाख २५ हजार रुपियाँ)
२२. महानगरपालिका हुनका लागि कति जनसङ्ख्या हुनुपर्ने प्रावधान छ ?
उतरः पाँच लाख
Explain
- कम्तीमा पाँच लाख स्थायी बासिन्दा,
- पछिल्लो पाँच वर्षको औसत वार्षिक आन्तरिक आय कम्तीमा एक अर्ब रुपियाँ,
- कुल सडक लम्बाइको कम्तीमा ७५ प्रतिशतपक्की भएको,
- विशेषज्ञसहितको अस्पताल, कम्तीमा १०० शय्याको एक अस्पतालसहित कम्तीमा ५०० शय्याको अस्पताल सुविधा,
- अन्तर्राष्ट्रिय सभाहल तथा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको व्यापारिक प्रदर्शनी स्थल,
- सङ्ग्रहालय भएको, प्राविधिक शिक्षालय भएको,
- अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको होटल सुविधा भएको,
- अन्य सहरी सुविधा भएको,
२३. त्रिभुवन विश्वविद्यालयको पहिलो कुलपति को हुनु भयो ?
उतरः कान्तिराज्यलक्ष्मीदेवी शाह (पहिलो उपकुलपति: सुवर्णशमशेर जबरा)
२४. पन्ध्रौँ योजनामा उल्लिखित दीर्घकालीन लक्ष्य अनुसार विसं २१००/०१ सम्ममा नेपालीको प्रतिव्यक्ति आय कति पुर् याउने लक्ष्य रहेको छ ?
उतरः १२,१०० अमेरिकी डलर
२५. नेपालमा पहिलो पटक पोथी हात्तीको शल्यक्रिया गरी बच्चाको जन्म कहिले गराइयो ?
उतरः विसं २०७९ फागुन २५
- सौराहाको खोरसोरमा अवस्थित हात्ती प्रजनन केन्द्रमा गण्डकीकली नामक ढोईको शल्यक्रिया गरी बच्चा जन्माइएको हो ।
- छावाको नाम विजयगज राखिएको थियो ।
२६. विदेशमा बस्ने नेपालीलाई ध्यानमा राखी निःशुल्क टेलिमेडिसन सेवाको सुरुवात कहिले गरिएको हो ?
उतरः विसं २०७९ चैत १५
२७. फिफा सर्वश्रेष्ठ फुटबलर–२०२४ घोषित हुन सफल खेलाडी को हुन् ?
उतरः पुरुष तर्फ : लियोनल मेसी र महिला तर्फ :आइतावा बोनमती
२८.सशस्त्र प्रहरीमा डिएसपी बढुवा हुन कुन विषयमा पोस्ट ग्य्राजुएट डिप्लोमा अनिवार्य गरिएको छ ?
उतरः विपत् व्यवस्थापन
२९. ‘मैले छिचोलेका कुइनेटा’ नामक कृतिका लेखक को हुनुहुन्छ ?
उतरः डा. मुकेशकुमार चालिसे
३०. ट्राभल वेबसाइट ट्रिप एडभाइजरद्वारा प्रकाशित विश्वका उत्कृष्ट १० प्राकृतिक गन्तव्य (सन् २०२४) मध्ये पहिलो नम्बरमा पर्न सफल गन्तव्य कुन हो ?
उतरः काठमाडौँ
३१. सन् २०२४ जनवरीमा सम्पन्न अस्ट्रेलियन ओपनको पुरुष एकल उपाधिको जित हासिल गर्ने खेलाडीको हुन् ?
उतरः यानिक सिनर (इटाली)
Explain
- उनले तेस्रो वरीयताका रसियाली खेलाडी डेनिल मेडभेडेभलाई हराएर वर्षको पहिलो ग्रान्डस्लाम अस्ट्रेलियन ओपनको पुरुष एकल उपाधि जितेका हुन् ।
- २२ वर्षीय सिनरको यो पहिलो ग्रान्डस्लाम उपाधि हो । उपाधि जितसँगै सिनर अस्ट्रेलियन ओपन जित्ने इटालीका पहिलो खेलाडी बनेका छन् ।
- बेलारुसकी आर्यना सावालेन्काले चीनकी जेङ चिनवेनलाई पराजित गरी वर्षको पहिलो ग्रान्डस्लाम अस्ट्रेलियन ओपन महिला एकलको उपाधि जितेकी छन् ।
३२. ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेसनलले २०८० माघ १६ (सन् २०२४ जनवरी ३०) मा सार्वजनिक गरेको भ्रष्टाचार अवधारणा सूचकाङ्क, २०२३ अनुसार नेपाल कति औँ स्थानमा रहेको छ ?
उतरः १०८ औँ
Explain
३३. दक्षिणपूर्वी एसियाका लागि विश्व स्वास्थ्यसङ्गठनको क्षेत्रीय निर्देशकमा कसलाई नियुक्त गरियो ?
उतरः साइमा वाजेद (बङ्गलादेश)
Explain
- वाजेद बङ्गलादेशबाट पहिलो र विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको दक्षिणपूर्वी एसिया क्षेत्रका लागि दोस्रो महिला क्षेत्रीय निर्देशक हुन् ।
- कार्यकाल सुरु : सन् २०२४ फेब्रुअरी १
३४. विश्वकै ठुलो पानीजहाज कुन हो ?
उतरः आइकन अफ दी सि
Explain
- सन् २०२४ जनवरी २८ देखि यो जहाज सञ्चालनमा आएको हो ।
- एक हजार १९७ फिट लम्बाइ भएको यो पानीजहाज २० तला रहेको छ ।
- जहाजमा एक पटकमा सात हजार छ सय यात्रुले यात्रा गर्न सक्छन् ।
- रोयल क्यारेबियन ग्रुपको यो जहाजमा ४० वटा रेस्टुरेन्ट र बार, सात वटा स्विमिङ पुल तथा एउटा वाटरपार्क रहेको छ ।
- सुरक्षाका लागि जहाजमा करिब १७ वटा लाइफबोट राखिएको, एक लाइफबोटमा करिब ४५० जना मानिस अट्ने दाबी कम्पनीलेगरेको छ ।
३५. पाण्डाको औसत उमेर कति हुन्छ ?’
उतरः २० वर्ष
Explain
- प्राकृतिक वासस्थानमा पाण्डाको औसत आयु २० वर्षको हुन्छ ।
- मानव रेखदेख र स्याहारसुसार पाउँदा थप १० वर्ष बाँच्न सक्ने अध्ययनले देखाएको छ ।
- मानव रेखदेख र स्याहारसुसारमा रहेको एनएन नामक पाण्डाको ३५ वर्षको उमेरमा मृत्यु (सन् २०२२ जुलाईमा) भएको थियो ।
- यसअघि बढी उमेरसम्म जीवित रहन सकेको पाण्डा जियाजिया थियो । मानव स्याहारसुसारमा रहेको सो पाण्डा ३८ वर्षसम्म जीवित रहेको थियो ।
३६. सरुभक्त राष्ट्रिय बालप्रतिभा पुरस्कार–२०८० कसलाई प्रदान गरियो ?
उतरः सुप्रिम मल्ल ठकुरी
Explain
- पुरस्कार राशि : रु. ५० हजार
- ११ वर्षीय मल्ल सानो उमेर मै गीत/सङ्गीतको क्षेत्रमा लोकप्रियता हासिल गर्न सफलभएका छन् ।
३७. ओस्कार अवार्डले उत्कृष्ट फिल्मको विधामा छनोट हुन कति किसिमको मापदण्ड तय गरेको छ ?
उतरः चार (ए, बी, सी र डी)
- नेपालीलाई समेत औँल्याउँदै ओस्कारले सन् २०२४ का लागि श्रर्वश्रेष्ठ फिल्म विधाको मापदण्डमा केही परिमार्जन गरेको छ ।
- नयाँ मापदण्ड अनुसार अबदेखि उत्कृष्ट फिल्मको विधामा छनोट हुनका लागि स्ट्यान्डर्ड ए, बी, सी र डी गरी चार खण्डमा विभाजन गरिएको छ ।
३८.
समसामयिक सम्बन्धी धेरै पढ्नको लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस् । |